Title
Libri solomonis sapientiae et ecclesiasticus glossati [titel Carolus de Visch]
Physical location
Bruges Grand Seminar
Call number
Ms. Grootseminarie 010/010
Associated names
Sophronius Eusebius Hieronymus - 348 - 420 (VIAF: 95147024) - vertalerauteurbriefschrijver
Date of creation
14de eeuw
Origin place
[West-Europa]
Uniform title
Biblia. V.T. Liber Salomonis (Proverbia)
Uniform title
Biblia. V.T. Ecclesiastes
Uniform title
Biblia. V.T. Canticum canticorum
Uniform title
Biblia. V.T. Sapientia
Uniform title
Biblia. V.T. Sirach (Ecclesiasticus)
Uniform title
Glossa ordinaria
Note
Dit manuscript is eigendom van het Archief van het Grootseminarie Ten Duinen en wordt bewaard in het Grootseminarie (Potterierei, Brugge). Met vragen in verband met dit manuscript kan u terecht bij de curator van de collectie in het Grootseminarie. // This manuscript is part of the collections at the Archives of the Major Seminary Ten Duinen in Bruges (Potterierei, Bruges). For questions regarding this manuscript, please contact the special collections curator at the Major Seminary
Note
Centraal op iedere bladzijde staat de Bijbeltekst in twee kolommen, omringd door glossen. Verschillende bladzijden bevatten alleen glossen, in twee kolommen
Note
Brief van Hiëronymus (f. 1r): 'Ieronimus: Iungat epistola quos iungit sacerdotum immo carta non diuidat quos christi nectit amor commentarios in osee, amos, zachariam et malachiam' ... 'scripta que non in tertium uas transfusa coacuerint sed statim de prelo purissime commendata teste suum saporem seruauerint'
Note
Parabole: inc. glos. (f. 1r): 'Parabole salomonis secundum hebraicam ueritatem translate ab eusebio ieronimo presbytero petente cromatio et elyodoro episcopis'; inc. (f. 1r): 'Parabole salomonis filii dauid regis israel ad sciendam sapientiam et disciplina'; expl. (f. 54v): 'Date ei de fructu manuum suarum et laudent eam in portis opera sua. Explicit parabole salomonis'; expl. glos. (f. 54v): 'exanimante et probante ac remunerante deo cui est honor et gloria'
Note
Ecclesiastes: Inc. glos. (f. 55r): 'Ieronimus: Verba ecclesiastes filii dauid regis ierusalem; tribus nominibus uocatus est salomon, id est pacificus ydida, id est dilectus domini quia in regno eius pax'; inc. (f. 55r): 'Uerba ecclesiastes filii dauid regis ierusalem'; expl. (f. 72v): 'pro omni errato siue bonum siue malum sit'; expl. glos. (f. 73v): 'De exaltatione uel de his qui hospitalitate non sectantur et mucis et ramis in exterminatione iniustorum. XXX: de bona hospitalitate'
Note
Cantica: Inc. glos. (f. 73v): 'Salomon id est pacificus quia in regno eius pax per quam pax futura ecclesie figurabatur ydida'; inc. (f. 74r): 'Osculetur me osculo oris sui quia meliora sunt ubera tua uino'; expl. (f. 96v): 'fuge dicele mi assimulare capree hynuloque ceruorum super montes aromatum. Expliciunt cantica canticorum'; expl. glos. (f. 96v): 'Fugere nos dicitur quoniam id quod reminisci uolumus non occurit uel quoniam id quod uolumus memoria non tenemus'
Note
Sapientia: Inc. glos. (f. 97r): 'Liber sapientie apud hebreos nusquam est vnde et ipse stilus grecam magis eloquentiam redolet'; inc. (f. 97r): 'Diligite iusticiam qui iudicatis terram. Sentite de domino in bonitate et in simplicitate cordis querite illum'; expl. (f. 125v): 'In omnibus enim magnificasti populum tuum domini et honorasti et non despexisti in omni tempore et in omni loco assistens eis'; expl. glos. (f. 125v): 'et discere quemadmodum oporteat instituere mores qui secundum legem domini proposuerunt uitam agere. Explicit liber sapientie'
Note
Ecclesiasticus: Inc. glos. (f. 126r): 'Librum ihesu filii syrach dicit se ieronimus apud hebreos reperisse non ecclesiasticum ut apud latinos sed parabolas prenotatum cui iuncti erant ecclesiastes et canticum canticorum'; inc. (f. 126r): 'Omnis sapientia a domino deo est et cum illo fuit semper et est ante eum'; expl. (f. 200v): 'operamini opus uestrum ante tempus et dabit uobis mercedem uestram in tempore suo'; expl. glos. (f. 200v): 'Dum lucem habetis ut sitis filii lucis'
Note
Verluchting: de begininitiaal van Parabole (f. 1r) bestaat uit de letter 'P' in rood op een blauwe achtergrond, opgevuld met een portret van Salomon die een geknield persoon (mogelijk een kind) met een roede tuchtigt, op een gouden achtergrond; de begininitiaal van het boek Ecclesiastes (f. 55r) bestaat uit de letter 'U' in blauw op een gouden achtergrond, opgevuld met een portret van Salomon die een leerling onderwijst, terwijl een ander persoon aan zijn voeten geknield zit, op een gouden achtergrond; de begininitiaal van het boek Cantica (f. 74r) bestaat uit de letter 'O' in blauw op een rode achtergrond met een gouden omkadering, opgevuld met een portret van Maria met het kind Jezus op schoot, uitgevoerd in rood en blauw op een achtergrond van goud; de begininitiaal van het boek Sapientia (f. 97r) bestaat uit de letter 'D' in blauw op een rode achtergrond met een gouden omkadering, opgevuld met een portret van Salomon die een zwaard overhandigt aan een ander persoon, uitgevoerd in rood en blauw op een achtergrond van goud; de begininitiaal van het boek Ecclesiasticus (f. 126r) bestaat uit de letter 'O' in blauw op een rode achtergrond met een gouden omkadering, opgevuld met een portret van Wijsheid als een gekroonde vrouw die een kelk vasthoudt, uitgevoerd in rood en blauw op een achtergrond van goud. Kleinere initialen zijn te vinden op ff. 55v (de letter 'U' in rood op een blauwe achtergrond, ingevuld met sierranken en een dierenkop op een gouden achtergrond), 73v: (de letter 'S' in blauw op een gouden achtergrond, ingevuld met sierranken) en 126r: (de letter 'L' in goud op een blauwe en rode achtergrond)
Genre/form
Bijbelcommentaren|Q11611056
Topic general subdivision
Godsdienst
Material
Perkament (Wikidata Q226697)
Decoration and binding
gedecoreerde initialen|Q63872683
Decoration and binding
gehistorieerde initialen|Q4924460
Decoration and binding
Campmansband (ca. 1625-1650)
Script
gotische textualis
Bibliographic references
Busine, L. - Ludo Vandamme e.a., Besloten wereld, open boeken: Middeleeuwse handschriften in dialoog met actuale kunst, Tielt: Lannoo, 2002
Bibliographic references
Isaac, M.T., Les livres manuscrits de l'Abbaye des Dunes d'après le catalogue du XVIIe siècle (Livre - Idées - Société 4), Verviers: Gason, 1984
Bibliographic references
Strubbe, Egidius - Lambrecht, Joris, Catalogus van de handschriften van het grootseminarie Brugge, Brugge, 1940-1945, niet-uitgegeven typoscript. [Raadpleegbaar in de Openbare Bibliotheek Brugge]
Bibliographic references
van Belleghem, Doenja (ed.), De Duinenhandschriften : over de manuscripten van de cisterciënzerabdij Ten Duinen in het Grootseminarie Brugge en de Openbare bibliotheek Brugge, Brugge: Openbare Bibliotheek, 2016
Bibliographic references
Medieval Manuscripts in Flemish Collections (MMFC) - Vlaamse Erfgoedbibliotheken vzw
Bibliographic references
Online catalogue description by Dr. Mark Vermeer. Online catalogusbeschrijving door Dr. Mark Vermeer.
Provenance
Cisterciënzerabdij Ten Duinen (S.O.Cist.)
Provenance
Grootseminarie Ten Duinen Brugge
Digitization date
2021-04-12
Alternative Identifier
B_GS_MS010-010
