Title
[Opera Francisci Petrarche et De fructu heremi]
Physical location
Bruges Grand Seminar
Call number
Ms. Grootseminarie 113/078
Associated names
Francesco Petrarca - 1304 - 1374 - auteur
Associated names
Nicolas de Clamanges - auteur
Associated names
'Liber sancte marie de dunis ordinis cisterciensis sub custodia Iohannis abbatis, 1470, quem eodem anno scribi fecit' - 14?? - 1488
Date of creation
15de eeuw; 14701470
Date of creation
Middeleeuwen
Origin place
[West-Europa]
Note
Dit manuscript is eigendom van het Archief van het Grootseminarie Ten Duinen en wordt bewaard in het Grootseminarie (Potterierei, Brugge). Met vragen in verband met dit manuscript kan u terecht bij de curator van de collectie in het Grootseminarie. // This manuscript is part of the collections at the Archives of the Major Seminary Ten Duinen in Bruges (Potterierei, Bruges). For questions regarding this manuscript, please contact the special collections curator at the Major Seminary
Note
Liber secreti. Inc. (f. 1r): 'Egregii doctoris et famosissimi domini Francisci petrache poete laureati liber secreti feliciter incipit. Attonito mihi quidem et sepissime cogitanti qualiter in hanc uitam intrassem qualiter ne forem egressurus'; expl. (f. 49v): 'in oculos meos subsidiant fluctus animi. Sileat mundus et fortuna non obstrepet, amen, amen, amen'
Note
De vita solitaria. Inc. (f. 51r): 'Francisci petrarche laureati famosissimi atque catholici poete de uita solitaria liber primus incipit feliciter ad dominum philippum cauallicensem episcopum. Paucos homines noui quibus opusculorum meorum tanta dignacio tantusque sunt amor'; expl. (f. 126v): 'et omnis circanascentium sonitus aquarum hoc vnum dicere uiderentur. Bene suades recte consulis verum dicis. Francisci petrarche laureati famosi ac chatolici poete liber secundus solitarie vite explicit, Deo gracias'
Note
De otio religiosorum. Inc. (f. 126v): 'Incipit tractatus eiusdem francisci petrarche de ocio religiosorum directus ordini carthusiensium in quo frater eius germanus professus erat. Dignum erat o felix christi familia ut eo temporis spacio quo vobiscum fui aliquid eorum ipse loquerer'; expl. (f. 165r): 'O felices si vos ipsos et bona vestra cognoscitis. Explicit liber de ocio religiosorum francisci petrarche poete laureati'
Note
Soliloquia seu septem psalmi. Inc. (f. 165v): 'Incipiunt soliloquia seu septem psalmi francisci petrarche poete laureati ad gagremor de pomeriis monachum cisterciensis ordinis. Psalmus primus. Heu michi misero quia iratum aduersum me constitui redemptorem meum et legem suam contumaciter neglexi'; expl. (f. 168v): 'Erige me christe ihesu et misericorditer sustenta ne corruam sub extremis. Gloria patri sicut erat in principio. Expliciunt septem psalmi francisci petrarche poete laureati famosissimique'
Note
[Rerum Senilium, liber X, 1]. Inc. (f. 168v): 'Incipit epistola eiusdem francisci ad eundem gagramor de pomeriis ex equite milicie armate monachum Cisterciensem exhortatiua ad religiosi principii perseuerantiam qua nondum adhuc professos fuerat. Semper quidem et viuis vocibus tuis et litteris delectatus sum tu mihi es testis olim in mundo carissime nunc in christo longe carior amice'; expl. (f. 176r): 'ymmo vnita spes est mea. Viue nostre memor amicicie et uale. Veneciis XV kalendas aprilis. Explicit epistola francisci petrarche poete laureati ad gagramor monachum cisterciensem edificatiua multum et prouicatiua ad salutem anime anno Mo CCCCo LXXo'
Note
[Epistolae sine nomine]. Inc. (f. 176r): 'Cvm semper odiosa fuerit nunc capitalis est ueritas crescentibus namque flagiciis hominum creuit ueri odium et regnum blandiciis et mendaciis datum est'; expl. (f. 189r): 'interim fiet pro uiribus et supra vires fiet ego enim tantis in tenebris quid tibi aut [...]'
Note
De nuptiis Grisildis. Inc. prol. (f. 191r): 'Incipit prologus francisci petrarche in tractatum de nupciis grisildis. Librum tuum quem materno nostro eloquio vt opinor olim iuuenis edidisti'; inc. (f. 191v): 'Tractatus francisci petrarche de nuptiis grisildis incipit. Est ad ytalie latus occiduum vesulus vnus ex apenini'; expl. (f. 198r): 'quo pro suo mortali coniuge rusticana hec muliercula passa est. Valete et plaudite inter colles enganeos, explicit. Anno Domini Mo CCCo LXXIIIIo explicit. De nupciis Griseldis franciscus petrarcha poeta laureatus nacione florentinus explicit'
Note
De malo senectute. Inc. (f. 198r): 'Eiusdem francisci petrarche tractatus de malo senectute incipit feliciter. Uenerabili patri domino ac benefactori precipuo A. dei gratia episcopo florentino cui deliciosa papa dedit originem et florida florencia presulatum'; expl. (f. 202r): 'penitencie premuniti peruenire ad infallibilia paradisi gaudia mereamur. Amen, amen. Explicit tractatus de malo senectutis et senii francisci petrarche poete laureati'
Note
Inc. (f. 202v): 'Epistola missa ab vniuersitate parisiensis ad consilium Constanciensem. [E]gregiis reuerendissimis atque inclitis patribus ex omni gente collectis in sacro consilio constanciensi vniuersalem ecclesiam representantibus'; expl. (f. 202r): 'benedicetque dominus terram suam que dabit fructum quo per viam ad patriam transeamus. Datum parisiis in congregatione etc. 21 marcii et lecta in consilio constanciensi 9a die maii'
Note
Inc. (f. 202v): 'Inuectiuarum in medicum francisci petrarche poete laureati liber primus incipit feliciter, capitulum primum. Qui sanus es qui iacentem calamum et sopitum ut ita dixerim leonem importunis latratibus excitasti'; expl. (f. 243v): 'reueratur ad proprias febres tu lacessito faueas lacessentem in oderis et valeas precor. Inuectarum in medicum francisci petrarche florentini poeete [sic] laureati liber quartus explicit feliciter'
Note
Epistola ad Clementem VI. Inc. (f. 243v): 'Epistola eiusdem ad Clementem VIm Romanum pontificem in medicorum turbam. Febris tue nuncius beatissime pater tremorem membris meis et horrorem attulit'; expl. (f. 244v): 'spem bonam ac letum animum habeto si te si nos omnes si tecum egrotantem ecclesiam saluam cupis, vale'
Note
Epistola ad Hugotionem Thiennis. Inc. (f. 244r): 'Incipit epistola francisci petrarche laureati ad hugocionem thiennis decretorum doctorem apostolice sedis nuncium contra eum qui maledixit italie. Nuper aliud agenti mici et iam dudum certamus huius oblito scolastici'; expl. (f. 244v): 'Iamque vale equisque auribus hinc multiloquium meum illinc strepitum gallifer. Pataui kalendas marcii'
Note
De fructu heremi. Inc. (f. 244r): 'Incipit tractatus magistri Nicholai de Clemengiis cantoris baiocensis de fructu heremi. Doceri per me desideras quia ita insolitum omnibus atque in heremo ut ais versari delector'; expl. (f. 281r): 'sicut tabula pigmentarii preciosa oculis hominum ostendit atque explicit aromatum tamen eorum et virtutum odorifere expers flagrancie'
Note
Verluchting: de miniatuur aan het begin van het Liber secreti (f. 1r) beeldt een gesprek tussen Augustinus en Petrarca af, met op de achtergrond een dame zittend op een troon, uit wiens mond stralen naar Petrarca schieten. Op de achtergrond wordt een abt afgebeeld, vergezeld van een dienaar die de abtsstaf draagt en een monnik. De miniatuur en de tekst zijn omsloten door een kader met sierranken, bloemen en dieren, alsmede onderaan het wapen van Jan Crabbe. Doorheen het manuscript is ruimte overgelaten voor andere miniaturen (bv. ff. 51r, 82r en 126v), maar deze zijn niet ingevuld. De initialen aan het begin van iedere tekst zijn uitgevoerd in blauw of rood op een gouden achtergrond en opgevuld met sierranken in rood, blauw en wit. De kleinere initialen zijn uitgevoerd in goud op een rood-blauwe achtergrond
Note
Ff. 50r-50v, 189v-190v, 206v en 270v-271v zijn leeg
Note
De Epistolae sine nomine is niet afgewerkt
Topic general subdivision
Godsdienst
Topic general subdivision
Wijsbegeerte
Material
Perkament (Wikidata Q226697)
Extent
vii + 281 + viii ff.
Decoration and binding
gehistorieerde initialen|Q4924460
Decoration and binding
gedecoreerde initialen|Q63872683
Decoration and binding
miniaturen|Q8362
Decoration and binding
Middeleeuwse band
Script
humanistisch schriftgotische cursiva recentior
Bibliographic references
Busine, L. - Ludo Vandamme e.a., Besloten wereld, open boeken: Middeleeuwse handschriften in dialoog met actuale kunst, Tielt: Lannoo, 2002
Bibliographic references
Isaac, M.T., Les livres manuscrits de l'Abbaye des Dunes d'après le catalogue du XVIIe siècle (Livre - Idées - Société 4), Verviers: Gason, 1984
Bibliographic references
Strubbe, Egidius - Lambrecht, Joris, Catalogus van de handschriften van het grootseminarie Brugge, Brugge, 1940-1945, niet-uitgegeven typoscript. [Raadpleegbaar in de Openbare Bibliotheek Brugge]
Bibliographic references
van Belleghem, Doenja (ed.), De Duinenhandschriften : over de manuscripten van de cisterciënzerabdij Ten Duinen in het Grootseminarie Brugge en de Openbare bibliotheek Brugge, Brugge: Openbare Bibliotheek, 2016
Bibliographic references
N. Huyghebaert, 'Trois manuscrits de Jean Crabbe, abbé des Dunes', Scriptorium 23 (1969), pp. 232-242, p. 223 en pl. 79
Bibliographic references
Lie, Orlanda S.H., Meuwese, Martine, Aussems, Mark & Hermina Joldersma, Christine de Pizan in Bruges. Le Livre de la Cité des Dames as Het Bouc van de Stede der Vrauwen (London, British Library, Add. 20698), Middeleeuwse Studies en Bronnen 157 (Hilversum, Verloren, 2015)
Bibliographic references
Kristeller, P. O., Medieval Aspects of Renaissance Learning, Three Essays edited and translated by Edw. P. Mahoney, Duke Monographs in Medieval and Renaissance Studies 1 (Durham, Duke University Press, 1974)
Bibliographic references
Kirkham, V. en A. Maggi (red.), Petrarch, A Critical Guide to the Complete Works (Chicago en Londen, Chicago University Press, 2009)
Bibliographic references
Online catalogue description by Dr. Mark Vermeer. Online catalogusbeschrijving door Dr. Mark Vermeer.
Bibliographic references
Medieval Manuscripts in Flemish Collections (MMFC) - Vlaamse Erfgoedbibliotheken vzw
Provenance
Cisterciënzerabdij Ten Duinen (S.O.Cist.)
Provenance
Grootseminarie Ten Duinen Brugge
Digitization date
2020-09-30
Alternative Identifier
B_GS_MS113-078
